FocusOSA #81: Wietnam w EŚW

W marcu wietnamska dyplomacja przejawiała szczególną aktywność wobec dwóch państw Europy Środkowo-Wschodniej, tj. Rumunii i Czech. W tym czasie doszło do dwóch spotkań wiceministera spraw zagranicznych Bùi Thanh Sơn z szefem rumuńskiego MSZ podczas wizyty w Bukareszcie oraz jego czeskim odpowiednikiem w Hanoi. Rozmowy te były preludium do zaplanowanej na połowę kwietnia oficjalnej wizyty premiera Wietnamu Nguyễn Xuân Phúca w Pradze i Bukareszcie.

Michał Zaręba

W pierwszej połowie miesiąca wiceszef wietnamskiego MSZ Bùi Thanh Sơn złożył wizytę w Rumunii. Jako specjalny wysłannik premiera Nguyễn Xuân Phúca, wręczył przeznaczony dla szefowej rządu w Bukareszcie Viorici Dăncilă list gratulacyjny z okazji objęcia przez Rumunię prezydencji w Unii Europejskiej. W trakcie pobytu w Bukareszcie Sơn został przyjęty przez Teodora Meleșcanu, stojącego na czele Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rumunii, który zapewnił wietnamskiego polityka, o poparciu swojego rządu dla szybkiej implementacji Umowy o wolnym handlu między Wietnamem a UE (EVFTA). Podczas wizyty w Bukareszcie Bùi Thanh Sơn spotkał się również z Monicą Gheorghitą, sekretarz stanu ds. relacji bilateralnych i globalnych, z którą omawiał możliwości podniesienia poziomu wymiany handlowej i kwestie ochrony praw wietnamskich pracowników, przebywających w Rumunii. W efekcie rozmów doszło również do podpisania dwóch umów o współpracy bilateralnej między obydwoma ministerstwami spraw zagranicznych.

Oprócz omówionej wizyty w Rumunii wartym podkreślenia były wietnamsko-czeskie konsultacje polityczne na szczeblu wiceministrów MSZ. Rząd w Pradze reprezentował Lukáš Kaucký, który został przyjęty przez swojego odpowiednika Bùi Thanh Sơna. Podczas dyskusji doszło do podsumowania dotychczasowych osiągnięć w relacjach dwustronnych oraz wskazano na obszary takie jak, infrastruktura, rolnictwo, przetwórstwo czy energetyka odnawialna, które powinny odgrywać większą rolę w dwustronnej współpracy, zwłaszcza po wejściu w życie Umowy między Unią Europejską a Wietnamem. W imieniu rządu w Hanoi  Sơn złożył podziękowania na ręce czeskiego wiceministra za wsparcie udzielone wietnamskiej społeczności mieszkającej w Czechach. Z kolei Kaucký potwierdził, że rząd w Pradze rozważa wprowadzenie przepisów ułatwiających uzyskanie wizy przez pracujących w tym kraju Wietnamczyków. Ostatnim akcentem wizyty czeskiego polityka było spotkanie z wiceministrem obrony Wietnamu. Kaucký został przyjęty przez gen. Bế Xuân Trườnga, z którym rozmawiał o rozwijaniu współpracy między przemysłem zbrojeniowym obydwu państw, wspólnej organizacji szkoleń, czy czeskiej pomocy w przygotowaniu wietnamskich żołnierzy do pełnienia misji pokojowych ONZ.

Co więcej, w stolicy Wietnamu obecny był również wiceminister spraw zagranicznych Estonii, który rozmawiał z władzami Hanoi o współpracy w zakresie e-administracji. Przedstawiciel estońskiego rządu złożył wizytę w Wietnamie na początku marca. Andreas Rundu został przyjęty przez przewodniczącego Komitetu Ludowego Hanoi Nguyễn Đức Chunga, z którym rozmawiał głównie o współpracy w zakresie digitalizacji, e-administracji, wymiany technologicznej i tworzenia inteligentnych miast. Reforma administracji została wymieniona jako jeden z głównych celów władz Hanoi i Wietnamu, a plany zakładają wprowadzenie jej do końca 2020 roku. Wiceminister, w imieniu rządu w Tallinie, wyraził gotowość do podzielenia się doświadczeniami w obszarze e-administracji, w którym to Estonia jest jednym z wiodących innowatorów w skali globu. Wraz z ministrem Rundu w Hanoi przebywali również przedsiębiorcy, reprezentujący świat estońskiego biznesu. Zainteresowanie europejskich biznesmenów wzbudziła głównie współpraca w zakresie rolnictwa, dlatego też przedsiębiorcy spotkali się z wiceministrem wietnamskiego resortu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lê Quốc Doanhem. Doszło również do rozmów z przedstawicielami Najwyższego Sądu Ludowego i Wietnamskiej Izby Handlowo-Przemysłowej oraz Mai Tiến Dũngiem, szefem kancelarii premiera, który poruszył również temat współpracy w zakresie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni.

W ostatnim okresie zauważalne jest rosnące zainteresowanie Wietnamu poprawą relacji z państwami regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Na wietnamskim kierunku aktywne są Węgry, ale ostatnie spotkania przedstawicieli MSZ i oficjalna wizyta premiera rządu w Hanoi Nguyễn Xuân Phúca w Pradze i Bukareszcie zaplanowana na połowę kwietnia świadczą o tym, iż Czechy i Rumunia nie zamierzają ustępować rządowi w Budapeszcie. Rumunia zainteresowana jest przyjęciem większej liczby wietnamskich robotników, czemu dała wyraz podpisując pod koniec 2018 roku umowę o ochronie ich praw na swoich terytorium. Wietnam z kolei próbuje zachęcić Bukareszt do lobbowania za jak najszybszym przyjęciem przez Unię Europejską EVFTA, co ze względu na majowe wybory do Europarlamentu zostało odłożone w czasie na okres powyborczy. Oba kraje liczą, że efektem Umowy o wolnym handlu między UE a Wietnamem, będzie także podniesienie poziomu wymiany handlowej między oboma państwami. Rząd w Hanoi widzi również w Czechach partnera, który może przekonać kraje członkowskie do szybkiego podpisania i ratyfikacji EVFTA, w zamian za większe szanse na czeskie inwestycje w Wietnamie i otwarcie rynku wietnamskiego na produkty z Czech. Polepszenie współpracy gospodarczej miałoby również zagwarantować wprowadzenie regulacji wizowych, ułatwiających wietnamskim biznesmenom służbowe wizyty w Czechach, czemu coraz bardziej skłonny jest rząd w Pradze. Zainteresowanie współpracą z Wietnamem wyraża również Estonia, której przedstawiciel złożyli nie pierwszą już wizytę w tym kraju.  Estońska delegacja była również obecna w Indonezji i na Filipinach, co świadczy o tym, że Wietnam jest dla rządu w Tallinie jednym z trzech kluczowych partnerów w Azji Południowo-Wschodniej. Dla Hanoi priorytetem jest współpraca w zakresie e-administracji, w związku z planowaną w Wietnamie reformą, jednak nie jest wykluczone, że pozytywne efekty wspólnych działań przełożą się również na współpracę w innych obszarach.  W kontekście e-administracji kluczowym dla Wietnamu jest dywersyfikacja podmiotów zagranicznych uczestniczących w wietnamskich reformach i próba uniezależnienia się od dominacji chińskiej w tym sektorze.