23.05.2024
26 kwietnia minister spraw zagranicznych Gabrielius Landsbergis uroczyście otworzył ambasadę Litwy w Seulu. Placówka dyplomatyczna funkcjonowała od 2021 roku, a ambasadorem został Ričardas Šlepavičius. Z kolei prezydent Yoon Suk-yeol zapowiedział chęć otwarcia koreańskiej placówki w Wilnie podczas spotkania z prezydentem Gitanasem Nausedą na marginesie szczytu NATO w 2023 roku. Relacje dyplomatyczne między Koreą Południową a Litwa rozwijają się od 1991 roku, jednak dopiero niedawno pojawiła się potrzeba otwarcia ambasad – wcześniej rozwój relacji dyplomatycznych był wspierany przez konsulaty honorowe oraz ambasadę w Polsce. Jak rozwijały się relacje dwustronne między Koreą Południową i Litwą? Jakie obszary współpracy najbardziej interesują obie strony?
Korea Południowa ustanowiła relacje dyplomatyczne z krajami bałtyckimi w 1991 roku, skupiając się przede wszystkim na rozwoju relacji ekonomicznych i kulturalnych. W porównani do Japonii i Chin, charakter relacji dwustronnych Korei Południowej z Litwą był mniej bezpośredni (brak ambasad), oscylujący przede wszystkim wokół wymiany kulturalnej i akademickiej. Korea Południowa, choć cieszyła się pozytywnym wizerunkiem, nie była uważana za najważniejszego azjatyckiego partnera. Pogorszenie relacji z Chinami było impulsem do poszukiwania innego kierunku rozwoju relacji z Indo-Pacyfikiem. Wzmacnianie relacji z Koreą Południową wpisuje się w tym kontekście także szerzej w politykę wielu państw unijnych, które chcą zmniejszyć ryzyko zbytniego uzależnienia gospodarczego i technologicznego z Chinami. Do wzrostu popularności Korei Południowej jako atrakcyjnego partnera przyczynił się także skuteczny branding narodowy – związany nie tylko z kulturą popularną, ale nowymi technologiami, czy przemysłem zbrojeniowym. Na przestrzeni lat wzmacniała się także współpraca turystyczna i handel – w 2022 roku południowokoreański eksport do Litwy wyniósł 381 mln USD. Dostrzegając potencjał współpracy ekonomicznej Korea Południowa i Litwa podejmują działania zmierzające do redukcji barier handlowych.
W 2019 roku przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Moon Hee-sang odbył pierwszą od ośmiu lat wizytę parlamentarną wysokiego szczebla do krajów bałtyckich. W rozmowach z Litwą omawiano możliwości wprowadzenia programu „working holdiay”, umożliwiającego otrzymanie wizy zezwalającej na pracę dorywczą w Korei. Wprowadzanie programu zostało jednak przerwane przez pandemię COVID-19.
Kolejnym spotkaniem wysokiego szczebla była wizyta ministra spraw zagranicznych Gabrieli USA Landsbergisa w Seulu w 2023 roku. Podczas spotkania z szefem koreańskiego MSZ Park Jinem, Landsbergis oświadczył, że Litwa postrzega Koreę Południową jako „głównego partnera w regionie Indo-Pacyfiku o podobnych poglądach”. Podkreślono, że oba państwa stanowią dla siebie wzajemnie „bramy”: do Unii Europejskiej i do Azji. Landsbergis podkreślił także, że dwustronna współpraca wzmacnia „demokratyczne sojusze” na rzecz bezpieczeństwa – także bezpieczeństwa gospodarczego, związanego z łańcuchami dostaw. Punktem przełomowym dwustronnej współpracy było zbudowanie przez koreańską firmę Hyundai gazowca FSRU „Independence”, mającego gwarantować niezależność energetyczną krajom bałtyckim. Według strony litewskiej realizacja tego projektu zapoczątkowała rozwój współpracy w takich obszarach, jak gospodarka, energia i inteligentne technologie. To właśnie te sektory – związane z gospodarką cyfrową, innowacjami i zieloną energią – stanowią największy potencjał dla dwustronnej, wzajemnie korzystnej współpracy. W tych obszarach Korea Południowa jest zainteresowana rozwojem współpracy także z Łotwą i Estonią.
Spotkanie prezydentów Yoon Suk-yeola i Gitanasa Nausedy na marginesie szczytu NATO było kolejną okazją do potwierdzenia przez obie strony chęci rozwoju relacji dyplomatycznych. Ma temu służyć obecność placówek dyplomatycznych, stanowiących wyraz chęci nawiązania bardziej bezpośrednich relacji. Korea Południowa wyrasta na atrakcyjnego azjatyckiego partnera dla Litwy, gdyż nie stanowi zagrożenia związanego z wywieraniem presji politycznej i gospodarczej. Warto zauważyć, że opisując dwustronne relacje strona litewska podkreśla przynależność do państw wyznających podobne wartości – w ten sam sposób prezydent Yoon Suk-yeol argumentuje poszukiwanie innych strategicznych partnerów niż Chiny. Nastroje antychińskie są więc czymś łączącym obie strony. Korea Południowa coraz częściej wykazuje zainteresowanie współpracą z krajami bałtyckimi we wspomnianych sektorach związanych z nowymi technologiami, cyfryzacją i zieloną energią. Ponadto państwa, takie jak Litwa wspierają denuklearyzację Korei Północnej oraz potępiają współpracę Moskwy z Pjongjangiem. Należy spodziewać się coraz większego aktywnego zaangażowania krajów bałtyckich (na temat relacji Estonia-Korea Południowa zob. OSA Blog) w rozwój partnerstwa z Koreą Południową.